Appie Koning/Coba Jonker

De levensbeschrijving van Coba Jonker volgt na die van Appie Koning

Koning in motoren
(Informatie ontleend aan De Gaaste nr 8  en 9, een uitgave van de Historische Vereniging Oosterwolde en Omstreken;
Foto’s ontleend aan Facebookpagina Oosterwolde Toen)

Wiebe Koning (1901-1956)  en zijn broer Hans waren motorherstellers aan de Rijweg. Broer Hans stapte eind 1929 uit de zaak en emigreerde naar Amerika. Wiebe, die ooit aan grasbaanraces had gedaan,  zette de zaak voort die tot de oorlog vooral bestond uit verkoop en reparatie van motorfietsen; na de oorlog kwamen de auto’s.

Wiebe was getrouwd met Akke de Vries (1903-1978). Samen kregen zij twee zoons: Berend (1945-1993) en Albert (1920-1954).

Hier zien we Henk Prins en Wiebe en Appie Koning

De sportieve carrière van Albert (Appie) begon als wielrenner (waarin zijn vrouw Coba Jonker excelleerde), waarin hij ook de nodige successen behaalde. Maar nog meer furore maakte hij in de motorsport met als één van de hoogtepunten de winst van de terreinrace Nederland-België-Engeland op Duinrell in 1950 die hij samen met Frans Baudoin en Hennie Rietman won. Daarnaast waren er gouden medailles met nul strafpunten in de zesdaagses van Oostenrijk (1952) en Tsjecho-Slowakije (1953).

In Veenendaal vond Appie in 1954 zijn Waterloo in de betrouwbaarheidsrit om de Coupe de la Montagne.
Vanwege zijn sportiviteit en prestaties kreeg hij postuum van de KNMV de Hans de Beaufort-Oorkonde.

Hier Appie met Coba aan zijn zijde.

COBA JONKER (1920-1999)

Onderstaande tekst en foto’s zijn gebaseerd op een artikel dat Bert Rekker schreef op de website www.donkerbroek.nl

De naam Coba Jonker is ontegenzeggelijk verbonden aan de voormalige wielerbaan ‘De Zwaluw’ in de wandelbos Ontwijk in Donkerbroek in de jaren dertig van de vorige eeuw, en is mede symbool voor de emancipatie van vrouwen in de sportwereld.
Als eerste vrouw in Friesland kreeg zij in 1935 een wielerlicentie om deel te nemen aan wielerbaanwedstrijden voor mannen. Dit terwijl het wielrennen voor vrouwen pas in 1965 officieel werd erkend.

Er waren op dat moment twee wielerbanen in Friesland, te weten een houten baan in Leeuwarden en een betonnen baan in de wandelbos Ontwijk bij Donkerbroek. Coba Jonker was een dochter van Klaas Jonker. De familie Jonker had een winkel met huishoudelijke artikelen. De heer Jonker was een wielerfanaat en nam in 1933 mede initiatief tot de bouw van een professionele wielerbaan in Donkerbroek. Naar voorbeeld van een wielerbaan uit Noord-Brabant werd op 22 juli 1934 wielerbaan de Zwaluw geopend met sprintwedstrijden, ploegenachtervolgingen en koppelwedstrijden. Klaas Jonker werd directeur van de wielerbaan.

Coba was destijds aangesloten bij de Federatie van Wielerclubs in Noord Nederland en reed op  15-jarige leeftijd haar wedstrijden met de junioren-jongens. Coba fietste absoluut niet onverdienstelijk en kwam regelmatig met een medaille en bloemen thuis.

Licentiekaart van de 17 jarige Coba.
Licentiekaart van de 17 jarige Coba.

Coba Jonker was een allroundster op het stalen ros en kon uit de voeten op de betonnen baan maar ook op de grasbaan en in wegwedstrijden. Door haar mannelijke collega’s werd ze volledig geaccepteerd en serieus genomen. Op de baan was haar grote specialiteit de afvalwedstrijd.

De fiets van Coba Jonker is bewaard gebleven. Het is een baanfiets van het merk de Mol en niet zomaar een fiets. De Mol was een bekende fietsenfabrikant uit Ossendrecht. Op Mol-racefietsen werden in de jaren dertig vele internationale prijzen gewonnen door Nederlandse wielrenners. Kenmerkend zijn de houten velgen, het ontbreken van remmen en versnellingen. Wel zitten er aan weerzijden van de achteras een tandwiel met een verschillende grootte, waardoor bijvoorbeeld bij de grasbaanraces, waar Coba Jonker ook regelmatig aan deelnam, door het omdraaien van het achterwiel een lichtere versnelling kon worden gekozen. De fiets is van ongeveer 1935 en werd tentoongesteld tijdens een expositie in Donkerbroek in 1920 in het geboortehuis van Coba.

Naast het wielrennen hield ze ook van turnen en korfballen. Haar grootste passie ging echter uit naar de zwemsport. Na haar huwelijk werkte ze lange tijd in het open lucht zwembad te Oosterwolde.

Coba Jonker is 79 jaar oud geworden. Op 17 december 1999 is zij overleden.

Appie en Coba liggen begraven in graf 6-6-20.

Blog at WordPress.com.

Begraafplaatsen Oosterwolde en Fochteloo